Aansprakelijkheidsrecht

In het aansprakelijkheidsrecht draait het voornamelijk om het afwentelen van je schade veroorzaakt door een ander. Op het moment dat jij schade lijdt door het gedrag van een ander, is het fijn als diegene daarvoor opdraait. Binnen het aansprakelijkheidsrecht worden verschillende manieren gegeven om je schade op een ander te verhalen. Daarnaast is het mogelijk om schade te voorkomen. De preventieve functie van het aansprakelijkheidsrecht. Een ander belangrijk punt is het bepalen van de omvang van de schade. Ook daarvoor geeft het aansprakelijkheidsrecht de regels.

Grondslagen

Je kan pas je schade op een ander afwentelen zodra er sprake is van een grondslag. Iemand kan aansprakelijk zijn voor een eigen – onrechtmatige – gedraging of er kan sprake zijn van een wanprestatie. Daarnaast bestaan er kwalitatieve aansprakelijkheden. Bij kwalitatieve aansprakelijkheid gaat het er niet zozeer om dat je zelf iets hebt gedaan waardoor een ander schade lijdt. Maar dat je aansprakelijk bent op grond van een bepaalde hoedanigheid of kwaliteit. Bijvoorbeeld omdat er sprake is van ondergeschiktheid of omdat je eigenaar bent van een opstal. Dit worden ook wel risicoaansprakelijkheden genoemd.

Vereisten

Per grondslag gelden er verschillende vereisten. Als je je vordering baseert op een onrechtmatige daad van een ander, moet je soms meer stellen en bewijzen dan als het gaat om een wanprestatie. Ook per kwalitatieve aansprakelijkheid verschilt het steeds wanneer iemand wel of niet aansprakelijk is. Het is dus belangrijk om goed te kijken op grond waarvan je de ander wil aanspreken. Alleen als er sprake is van een aansprakelijkheidsgrondslag, kan je je schade afwentelen op een ander.

Schade

Binnen het aansprakelijkheidsrecht wordt geregeld wat schade precies inhoudt. Schade die voor vergoeding in aanmerking komt bestaat uit vermogensschade en ander nadeel, voor zover de wet op vergoeding hiervan recht geeft. Meestal vindt schadevergoeding plaats in de vorm van geld. Maar dit hoeft niet altijd zo te zijn. Bijvoorbeeld als geld niet de gewenste oplossing is, maar een bepaald goed afgeven het probleem wel oplost.

Omvang van de schade

Daarnaast bepaalt het aansprakelijkheidsrecht hoe we de omvang van de schade meten. Wat is de schade? En voor welk deel van de schade is iemand aansprakelijk? Het kan namelijk ook nog zo zijn dat er verschillende mensen aansprakelijk zijn voor dezelfde schade. Of dat je zelf voor een deel aansprakelijk bent. Dus dat er sprake is van eigen schuld. De schade wordt begroot door de rechter, op de manier die het meest met de aard van de schade in overeenstemming is. De rechter kan de schade concreet of abstract begroten. Het hangt van de soort schade af voor welke mogelijkheid de rechter kiest.

Verweer

Degene die aansprakelijk wordt gehouden voor andermans schade heeft nog de mogelijkheid verweer te voeren. Het kan best zo zijn dat de aangesprokene vindt dat hij helemaal niet verantwoordelijk is voor jouw schade. We kennen twee soorten verweren. Ten eerste algemene verweren, zoals bijvoorbeeld verjaring of in strijd met de redelijkheid en billijkheid. Dit zijn verweren die je overal kan toepassen. Het maakt niet uit op grond waarvan jij wordt aangesproken. Deze verweren kan je ongeacht de grondslag gebruiken. Maar alleen als er ook echt sprake van is natuurlijk. Daarnaast kennen we specifieke verweren. Die zitten meer in een specifieke grondslag. Je kan dan stellen dat er niet aan een specifiek vereisten van die grondslag is voldaan. Specifieke verweren kun je niet overal toepassen, daar draait het echt om welke grondslag je wordt aangesproken. Als iemand zijn vordering baseert op een onrechtmatige daad, zou een specifiek verweer zijn dat het causaal verband ontbreekt.

Werkgeversaansprakelijkheid

Werkgeversaansprakelijkheid is een belangrijke vorm binnen het aansprakelijkheidsrecht. De werkgever is aansprakelijk voor schade die een werknemer lijdt tijdens de uitoefening van zijn werkzaamheden. Het begrip ‘werknemer’ moet hier ruimer worden genomen dan alleen wanneer er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Ook mensen die geen arbeidsovereenkomst hebben, maar wel werkzaamheden verrichten voor de werkgever kunnen onder deze bepaling vallen. Bij werkgeversaansprakelijkheid bestaat een minder vergaande vorm van eigen schuld dan we normaal in het aansprakelijkheidsrecht zien. De werknemer is alleen zelf verantwoordelijk voor zijn schade als er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid aan zijn kant.