• Artikel 1 Faillissementswet (1 FW)

    De faillietverklaring

    1. De schuldenaar, die in de toestand verkeert dat hij heeft opgehouden te betalen, wordt, hetzij op eigen aangifte, hetzij op verzoek van een of meer zijner schuldeisers, bij rechterlijk vonnis in staat van faillissement verklaard.
    2. De faillietverklaring kan ook worden uitgesproken, om redenen van openbaar belang, op verzoek van het Openbaar Ministerie.

    Toelichting

    Een schuldenaar kan failliet worden verklaard. De faillietverklaring kan worden uitgesproken op verzoek van de schuldenaar zelf. Dat wordt eigen aangifte genoemd. Dit kan de schuldenaar doen zonder advocaat.

    Faillietverklaring op verzoek

    Ook kan de faillietverklaring worden uitgesproken op verzoek van een schuldeiser. In artikel 1 Fw is bepaald dat de faillietverklaring kan worden uitgesproken als de schuldenaar verkeert ‘in de toestand dat hij heeft opgehouden te betalen’. Maar wanneer is daar sprake van? Vereist is dat er sprake is van een pluraliteit van schuldeisers. Dat betekent dat er naast de aanvrager van het faillissement, in elk geval nog een schuldeiser moet zijn. Dit wordt een steunvordering genoemd. Deze steunvordering hoeft niet opeisbaar te zijn. Dat betekent bijvoorbeeld dat de betalingstermijn van de factuur nog niet verstreken hoeft te zijn. Ook maakt het niet uit hoe hoog de vordering is.

    Verzoek van het Openbaar Ministerie (OM)

    In de laatste plaats kan een faillissement worden uitgesproken op verzoek van het Openbaar Ministerie. In lid 2 is bepaalt dat het OM een verzoek kan instellen om redenen van openbaar belang. Hiervan is sprake als het niet slechts gaat om gewone particuliere belangen, maar om redenen van meer ernstiger en algemene aard. Bijvoorbeeld de situatie waarin als gevolg van een dreigend faillissement vele schuldeisers gedupeerd worden, maar geen van hen het initiatief tot faillietverklaring neemt.

    Jurisprudentie

    Hoge Raad, 3 september 2010, ECLI:NL:HR:2010:BM7811
    Pluraliteit van schuldeisers is noodzakelijke, maar niet voldoende voor faillietverklaring. Ook moet worden onderzocht of de schuldenaar verkeert in de toestand dat hij heeft opgehouden te betalen. Geen misbruik van bevoegdheid als bedoeld in art. 3:13 BW.

    Rechtbank Midden-Nederland, 15 december 2015, ECLI:NL:RBMNE:2015:9168
    Toewijzing verzoek tot faillietverklaring van een vennootschap in liquidatie.

    Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch, 4 december 2014, ECLI:NL:GHSHE:2014:5150
    Tegen bevoegd gedane eigen aangifte faillietverklaring staat geen hoger beroep open.

    Rechtbank Rotterdam, 3 maart 2017, ECLI:NL:RBROT:2017:876
    Het OM verzoekt om de faillietverklaring wegens redenen van openbaar belang, op grond van artikel 1 lid 2 Fw. De rechter oordeelt dat van dergelijke redenen sprake is en spreekt de faillietverklaring uit.