Wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen
19 januari 2022
Vakantie, oftewel de vrijstelling van de verplichting tot het verrichten van arbeid met behoud van loon. Het is niet alleen een hele fijne arbeidsvoorwaarde, het is ook een hele belangrijke. Vakantiedagen hebben namelijk een recuperatiefunctie. Dit betekent dat werknemers ieder jaar de mogelijkheid moeten hebben om bij te komen en uit te rusten van de verrichte werkzaamheden. Werkgevers moeten werknemers dus daadwerkelijk in de gelegenheid stellen om vakantiedagen op te nemen. Vanwege het belang van het kunnen opnemen van vakantiedagen zijn de afspraken hierover opgenomen in de wet. Deze afspraken zijn zelfs van dwingend recht, wat betekent dat er niet ten nadele van de werknemer van kan worden afgeweken. In de wet wordt een onderscheid gemaakt tussen wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen.
De wettelijke vakantiedagen zijn het minimum aantal vakantiedagen waar een werknemer recht op heeft. Deze worden berekend aan de hand van de omvang van het dienstverband van de werknemer. Zo heeft de werknemer minimaal recht op vakantiedagen van viermaal de overeengekomen arbeidsduur per week, gerekend over een jaar dienstverband. Dit wordt pro rata berekend indien het dienstverband slechts een deel van het jaar duurt. Bij een volledige werkweek van 40 uur per week heeft een werknemer, gerekend over een jaar dienstverband, dus minimaal recht op vier volle weken vakantie per jaar. Dit zijn zoals gezegd de wettelijke vakantiedagen. De bovenwettelijke vakantiedagen zijn alle vakantiedagen waar de werknemer recht op heeft naast de wettelijke vakantiedagen, Deze stijgen dus boven dit wettelijk minimum uit. Deze bovenwettelijke vakantiedagen vloeien vaak voort uit de cao, een interne bedrijfsregeling of uit de individuele arbeidsovereenkomst.
De spelregels voor de wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen kunnen van elkaar verschillen. Zo is er meer keuzevrijheid voor de werkgever ten aanzien van de bovenwettelijke vakantiedagen. Waar ten aanzien van de wettelijke vakantiedagen geldt dat deze altijd worden opgebouwd over de periode dat een werknemer recht heeft op loon (dus ook bij ziekte), kan de werkgever ten aanzien van de bovenwettelijke vakantiedagen bepalen dat deze niet worden opgebouwd tijdens (bijvoorbeeld) ziekte.
Ook de termijnen tot wanneer werknemers aanspraak kunnen maken op de vakantiedagen verschilt. Zo geldt ten aanzien van de wettelijke vakantiedagen dat deze vervallen zes maanden na de laatste dag van het kalenderjaar waarin de aanspraak op de wettelijke vakantiedagen is verworven. Wettelijke vakantiedagen opgebouwd in 2022, vervallen dus op 1 juli 2023. Dit is slechts anders als de werknemer (bijvoorbeeld door ziekte) niet in staat is geweest om de wettelijke vakantiedagen op te nemen. In dat laatste geval verjaren de wettelijke vakantiedagen, net als de bovenwettelijke vakantiedagen, vijf jaar na het kalenderjaar waarin de aanspraak op de vakantiedagen is verworven. De bovenwettelijke vakantiedagen gaan dus een stuk langer mee dan de wettelijke vakantiedagen. De korte vervaltermijn van de wettelijke vakantiedagen heeft te maken met de eerder genoemde recuperatiefunctie.
Tot slot zijn nog de volgende spelregels van belang ten aanzien van de vakantiedagen:
- de werkgever is verplicht om een goede vakantieadministratie bij te houden;
- indien de werkgever niet binnen twee weken na een schriftelijk vakantieverzoek van werknemer reageert op dit verzoek, geldt dat de vakantie vast staat voor de werknemer;
- wettelijke vakantiedagen kunnen niet worden afgekocht tijdens het dienstverband, terwijl dit voor bovenwettelijke vakantiedagen via een schriftelijke overeenkomst, wel mogelijk is;
- na einde dienstverband worden de nog openstaande niet genoten vakantiedagen uitgekeerd in geld. De werknemer kan vervolgens zelfs bij de nieuwe werkgever aanspraak maken op deze nog openstaande niet gebruikte vakantiedagen. Hiervoor hoeft de nieuwe werkgever dan geen loon te betalen, waardoor deze vakantie bij de nieuwe werkgever in feite wordt aangemerkt als onbetaald verlof.
Wil je meer weten over vakantiedagen? Neem dan contact op met BASE Advocaten (010 – 275 99 11).
Geschreven door
