Partneralimentatie wijzigen in tijden van uitzonderlijke inflatie

14 november 2022

Als adviseur, al zijn echtscheidingen wellicht niet uw speerpunt, zal het u toch wel eens gevraagd worden: ‘Mijn onderhoudsverplichting is veel te hoog, zou daar nou echt niets aan te doen zijn?’ Het korte antwoord is: ‘Nee, tenzij er rechtens relevante wijzigingen van omstandigheden zijn.’ Op dit moment verandert er echter zoveel in onze portemonnee, dat ik de stelling aan durf dat er op de jaargrens 2022/2023 in negen van de tien gevallen relevante wijzigingen van omstandigheden zullen zijn. De enige vraag is of dat altijd tot een verlaging leidt, als het inkomen inmiddels flink is toegenomen, zullen de veranderen in de portemonnee wellicht worden opgevangen. Maar het maken van een herberekening zal begin 2023 in veel gevallen de moeite waard zijn. Advocaat Anje Slootweg van BvD Advocaten schreef er een interessant blog over! 

Wat zouden die relevante veranderingen in omstandigheden dan kunnen zijn? Ze kunnen zowel gelegen zijn aan de kant van de ontvanger van partneralimentatie als aan de kant van de betaler van de alimentatie. Ik som ze op:

Wijzigingen aan de kant van de betaler:

1. De laatste stap in de afbouw van de aftrek van de partneralimentatie wordt gezet. De partneralimentatie is met ingang van 1 januari 2023 nog maar voor 37,05% aftrekbaar. Dit is een proces dat al stapsgewijs is ingezet vanaf 2020.
2. De lasten van de betaler zijn een belangrijke factor bij de berekening van de partneralimentatie. Gebruikelijke lasten zoals boodschappen en gas, water en licht zitten in het ‘forfait levensonderhoud’ dat gelijk loopt met de bijstandsnorm. Uiteraard is nu nog niet duidelijk hoe rechters hiermee zullen omgaan, maar betoogd kan worden dat de bijstandsnorm moet worden gecorrigeerd voor de exorbitante energielasten waarmee ook menig alimentatiebetaler zich ziet geconfronteerd.
3. Voor de ondernemers onder de alimentatiebetalers: dividenduitkeringen boven de € 67.000 bruto worden niet langer belast tegen 26,9%, maar tegen 31%. Een flinke ophoging die bij hogere dividenduitkeringen een stevig effect heeft, dat ertoe kan leiden dat een ondernemer moet schaven als het gaat om de hoogte van de dividenduitkeringen die hij zichzelf kan doen.
4. Voor de IB ondernemers is relevant dat de zelfstandigenaftrek tussen 2022 en 2027 wordt afgebouwd van € 6.310 naar € 900. Opnieuw een omstandigheid die maakt dat van het bruto resultaat van een ondernemer netto minder overblijft om belasting te betalen. Hetzelfde geldt voor de bevriezing van de FOR (Fiscale Oudedagsreserve): geen inleg in de FOR betekent een hoger resultaat, een hogere belastingverplichting en dus netto minder ruimte om partneralimentatie te betalen.

Wijzigingen aan de kant van de ontvanger:

Ook de ontvanger van partneralimentatie zal te maken krijgen met hogere energielasten. Dit zal echter niet vaak leiden tot een hogere partneralimentatie, omdat de draagkracht van de betaler in negen van de tien gevallen bepalend is voor de hoogte van de partneralimentatie.
Andere veranderingen aan de kant van de ontvanger worden gevonden in de stijging van de toeslagen. Huurtoeslag, zorgtoeslag en kindgebonden budget gaan omhoog per 1 januari 2023. Ook hiervoor geldt echter dat dit niet vaak grond is voor wijziging van de partneralimentatie, omdat de draagkracht van de betaler in het algemeen bepalend is.

Herberekening

U kunt als adviseur meerwaarde bieden door uw cliënt die partneralimentatie betaalt, te wijzen op de mogelijkheid een herberekening te laten uitvoeren begin 2023, als alle veranderingen ook zijn doorgevoerd in het alimentatierekensysteem. Een vrijblijvende manier om, zonder dat de ex-partner hier direct van op de hoogte raakt, te onderzoeken of het voeren van een gesprek over verlaging van de partneralimentatie zou kunnen lonen.

Niet-wijzigingsbeding

Eén punt is wel van belang om eerst te checken en dat is de vraag of er een niet-wijzigingsbeding is opgenomen in het echtscheidingsconvenant. Als dat het geval is, is de partneralimentatie alleen in zeer uitzonderlijke situaties te wijzigen, waaronder fiscale en conjuncturele wijzigingen niet vallen.  Het maken van een herberekening heeft in dat geval dan ook geen zin.